Wiadomo – trening czyni mistrza! Kiedy więc chcemy się czegoś dobrze nauczyć powinniśmy to ćwiczyć regularnie. Wiedzą o tym rodzice, wiedzą o tym nauczyciele, więc wszyscy w różny sposób zachęcają dziecko do codziennego czytania.
Kłopot pojawia się wtedy, gdy dziecko codziennie wkłada wysiłek w ćwiczenia, a jego umiejętności od tygodni czy miesięcy stoją w miejscu. Dzisiaj napiszę o trzech błędach, które mogą zaważyć na efektywności treningu. Jak sobie z nimi poradzić? Czytaj dalej!
1. Zbyt trudny materiał do ćwiczeń
To bardzo często powtarzający się problem (głównie z powodu braku dostępności właściwych materiałów). Dziecko na początkowym etapie nauki czytania powinno czytać teksty, wyrazy, a czasem nawet same sylaby o bardzo prostej budowie fonetycznej – wówczas będzie to na miarę jego możliwości, nie spowoduje nadmiernego wysiłku czy zniechęcenia.
Kiedy dajemy dziecku nieodpowiednią książkę (NAWET JEŚLI ma mało tekstu na stronie, duże litery, a treść jest infantylna) walka z tym teksem, składaniem trudnych wyrazów, nie przyczyni się do wyćwiczenia umiejętności czytania, zamiast tego spowoduje frustrację. To tak, jakby pani pracująca w biurze, wszędzie dojeżdżająca samochodem nagle postanowiła przebiec maraton, myśląc sobie, że jakoś powolutku sobie poczłapie i się uda. NIE! Najpewniej po kilku kilometrach, wykończona stwierdzi, że już nigdy nie założy sportowych butów. Zupełnie inaczej będzie, jeśli maraton zaplanuje sobie za rok, a od dziś zacznie chodzić na spacery i stopniowo będzie zwiększać intensywność treningów. To da gwarancję sukcesu oraz motywację do pracy!
Tak samo musimy przeprowadzić trening nauki czytania – powoli, od pierwszych liter do czytania wszelkich książek.
2. Niewykorzystanie potencjału tekstu, który dziecko czyta
Wielu rodziców i nauczycieli zachęca dzieci do „uczenia się czytania tekstu”, tj. przeczytania go tyle razy, aż pójdzie gładko i bez problemów. Takie dzieci potrafią dostawać 6 z czytania, a tak naprawdę czytać nie potrafią. Czy jest to więc dobra metoda treningu?
Trochę tak, ale tylko trochę. Poza tym, że przeczytamy tekst kilka razy powinniśmy zrobić dużo, dużo więcej, aby przełożyło się to na naszą sprawność czytania ogólnie. Przede wszystkim musimy uniknąć „czytania z pamięci”, czyli sytuacji, kiedy dziecko może czytać tekst niemalże z zamkniętymi oczami. To nie jest czytanie 😉 Po 3-4 próbach powinniśmy zacząć inne ćwiczenia, które dalej będą trenowały czytanie wyrazów niezależnie od ich kontekstu. Dwa podstawowe to:
- Skakanie po wyrazach z tekstu – czytanie wyrazów w innej kolejności sprawdza, czy naprawdę umiemy je przeczytać.
- Zaznaczenie i powtarzanie wyrazów trudnych, z którymi dziecko miało problem przy pierwszym czytaniu.
Jeśli powyższe ćwiczenia pójdą dobrze oznacza to, że treść jest już wyćwiczona i możemy iść dalej 🙂
3. Utrwalanie niewłaściwej techniki czytania
Często widok dziecka z książką w rękach, potrafiącego odszyfrować kolejne wyrazy napawa nas dumą i nie zwracamy uwagi na to JAK dziecko czyta. Tymczasem wykorzystanie przez dziecko błędnej techniki jaką jest składanie wyrazów z literek może powodować spore problemy na dalszym etapie nauki.
Ucząc się czytać sylabami otwieramy sobie możliwość płynnego czytania nieznanych tekstów, składających się z trudnych wyrazów. Bazując na składaniu literek każdy wyraz najpierw musimy przegłoskować, co powoduje przerwy w czytaniu, a przy długich, trudnych wyrazach staje się znacznie bardziej kłopotliwe. Dlatego naukę najlepiej zacząć od wprowadzenia prostych sylab i słów z nich zbudowanych oraz uczyć dziecko widzieć sylaby w wyrazach i składać wyrazy z całych sylab, a nie liter.
A co, jeśli dziecko nie umie przeczytać prostych sylab w całości, ale składa z literek wyrazy kilkuliterowe? Z moich doświadczeń wynika, że powinniśmy zostawić te wyrazy i wrócić do nauki czytania sylab. Zapewniam, że dzięki temu w niedługim czasie znów będziemy mogli wrócić do wyrazów, ale jakość czytania będzie bez porównania wyższa.
Potrzebujesz dokładniejszych wskazówek?
Nie jesteście pewni w jaki sposób szybko i sprawnie przejść przez cały proces nauki czytania? Chcecie mieć gotowy, ułożony w odpowiedniej kolejności zestaw materiałów do pracy, z dokładną instrukcją wykonywania ćwiczeń, z materiałami wzmacniającymi motywację u dziecka? Koniecznie przeczytaj o kursie Nauka Czytania: Start.